ముక్కు

ఇంక నేనే ఆఖరి పేషెంటుని. నర్సు నా పేరు ఇలా పలకబోయిందో లేదో డాక్టర్ గదిలో దూరిపోయాను. అంతసేపూ ఎప్పుడు పిలుస్తారా అని బైట నేను పడిన కంగారుకి విరుద్ధంగా ఉంది లోపలంతా. టేబిల్ మీంచి ఏదో నెమ్మదిగా తీసి దాన్ని ఆ టేబిల్ మీదే ఇంకోచోట అతినెమ్మదిగా పెడుతున్నాడు డాక్టరు. గదిలోని నెమ్మదికి సర్దుకుంటూ కూర్చున్నాను. డాక్టరు చెప్పమన్నట్టు తలాడించాడు.

"నాకు నా ముక్కు అస్తమానూ కనిపిస్తుందండీ" తిన్నగా చెప్పేసాను.

డాక్టరు మళ్ళీ తలాడించాడు. నేను పిచ్చోణ్ణని అంత త్వరగా లోపలే ఖాయం చేస్సుకుని పైకి తలమాత్రం ఆడించగలంత తెలివైనోడా, లేక నేను చెప్పింది అర్థంకాలేదా అన్నది అర్థం కాలేదు. మళ్ళీ చెప్పాను: "ముక్కండీ..." ఈసారి వేలితో చూపించాను కూడా.

"మీ ముక్కు దూలం మీకు కనిపిస్తుంది అంతేగా... అందరికీ కనిపిస్తుందిగా?" కళ్ళజోళ్ళోంచి తన ముక్కుని చూసుకున్నాడు.

"కానీ నాకు అస్తమానూ కనిపిస్తుందండీ. ఏ దృశ్యంలోనీ లీనం అవనీదు. కాసేపట్లోనే కింద అదొకటి ఉన్నట్టు తెలుస్తూ ఉంటుంది. దేన్నైనా చూస్తుంటే, కాసేపటికి- ఎడంకన్ను దృష్టి ముక్కు ఎడమ దూలం మీదకీ, కుడికన్ను దృష్టి కుడి దూలం మీదకీ పోతుంది. మనశ్శాంతి ఉంటం లేదు. నిద్రలేస్తే చాలు కళ్ళ ముందు ఏదీ స్వచ్ఛంగా దానంతటది ఉండదు, మధ్యలో నా ముక్కు దూరుతుంది. ఒక్కోసారి రాత్రి కళ్ళు మూసుకున్నా- ఇంకా నిద్రరానప్పుడు కళ్ళ వెనక చీకటి ఉంటుందే, ఆ నల్లటి చీకటిని కూడా రెండుగా విడదీస్తూ... నా వల్ల కావటం లేదండీ..."

డాక్టరు వైట్ పాడ్ మీద పెన్నుతో తడుతూ ఆలోచించాడు.

"ఎన్నాళ్ళ నించీ ఇలా?"

"ఒక నెలరోజుల్నించీ. మొదట కళ్ళ డాక్టరు దగ్గరికి వెళ్ళాను. కళ్ళ ప్రాబ్లెమ్ కాదు, మిమ్మల్ని కలవమన్నారు"

"ఎప్పుడు-- అంటే ఏం చేస్తుండగా ఇలా మొదలైందో గుర్తుందా?"

"లైబ్రరీలో కూర్చుని ఏదో పుస్తకం చదువుతుంటే మొదలైందండీ. ఉన్నట్టుండి నా ముక్కు పుస్తకానికీ నాకూ మధ్యన కనిపించటం మొదలైంది. ఇంక అది మొదలు... ఎక్కడకు వెళ్ళినా ఈ ముక్కే! రోడ్డు మీద వెళ్తున్నా సరే... అది నాకంటే ముందుండి నన్ను నడిపిస్తున్నట్టు, ఒక్కోసారి ఈడ్చుకు లాక్కెళ్తున్నట్టు... ఒకసారైతే బాగా కోపమొచ్చి అద్దం ముందు నిలబడి దాన్ని గట్టిగా గుద్దాను కూడా. అసలు అంతకుముందు ఎలా చూసేవాణ్ణో, లోకం నాకెలాగ కనిపించేదో కూడా మర్చిపోయానండీ. నా ముక్కు అడ్డం రాకుండా ప్రపంచాన్ని చూసిన రోజులు కూడా ఉన్నాయా అన్నంత దూరంగా అనిపిస్తుంది నెల రోజుల కిందటి గతం తల్చుకుంటే."

"ఇంతకీ ఆ పుస్తకం ఏంటీ?"

"గుర్తు లేదండీ"

"గుర్తు తెచ్చుకోవటానికి ప్రయత్నించండి"

ప్రయత్నించాను. గుర్తు రాలేదు.

"మీకు ఏవన్నా నెర్వస్ టిక్స్ లాంటివి ఉన్నాయా?"

"అంటే?"

"అంటే మీ ప్రయత్నం లేకుండా, మీ అదుపులో లేకుండా- శరీరం దానంతటది ప్రవర్తిస్తున్నట్టు అనిపించే... అలవాట్లు?"
"దేని కోసమన్నా వెయిట్ చేస్తున్నప్పుడు ఇలా బొటనవేలిని మిగతా వేళ్ళ మీద ఆడిస్తాను. ఇందాక బయట హాల్లో మీరు పిలిచేవరకు అలాగే చేస్తున్నాను. ఇంకా... ఆ! నా చొక్కా ఎప్పుడూ భుజాలమీద సమానంగా ఉన్నట్టు అనిపించదండీ. ఒకవైపు ఎక్కువ వచ్చేసినట్టు, ఒకవైపు తక్కువ ఉన్నట్టు అనిపించి సర్దుకోటానికన్నట్టు అస్తమానం భుజాలు ఆడిస్తూ ఉంటానండి, ఇలాగ (చూపించాను). ఇంకా చాలా ఉన్నాయి. గోళ్ళు మొదళ్లదాకా కొరికేయటం, ఒక్కోసారి చర్మం కూడా, పెదాల మీద తోలు పళ్ళతో పీక్కోవటం, చంకలో గోక్కుని వాసన చూసుకోవటం..."
డాక్టరు చాలు అర్థమైందన్నట్టు చేయి చూపించాడు. "ఆందోళనగా  ఉంటుందన్నమాట" అని, మరేం ఫర్వాలేదన్నట్టు తల ఊపి వైట్ పాడ్ మీద ఏదో రాసుకున్నాడు. తర్వాత నేను ఎక్కడ పెరిగాను, ఇక్కడకెప్పుడొచ్చాను, ఏం ఉద్యోగం చేస్తాను, పెళ్ళయిందా లేదా ఇవన్నీ అడిగాడు.  "మీలాగ చిన్నప్పుడంతా పల్లెటూళ్ళల్లో పెరిగి తర్వాత ఇలా నగరాల్లోకి వచ్చి స్ట్రెస్‌ఫుల్ ఉద్యోగాలు చేసేవాళ్ళకి ఇలాంటి ఏంగ్జయిటీ డిజార్డర్స్ ఒక్కోసారి వస్తుంటాయి..." అని ఏదో మాట్లాడటం మొదలుపెట్టాడు. ఏంగ్జయిటీ నరాల మీద ఎలా పని చేస్తుందో చాలా వివరంగా చెబుతున్నాడు. ఏదో ఒక మందిచ్చి, పోయి వాడమనటం మానేసి ఈ సొదంతా ఎందుకనిపించింది. మనల్ని నమ్మించాలని ప్రయత్నించే డాక్టర్లని చూస్తే సేల్స్‌మెన్ల లాగ కనిపించి ముందే నమ్మబుద్ధి కాదు. చిన్నప్పుడు ఊళ్ళో పెద్దడాక్టరు దగ్గరికి వెళ్ళేవాళ్ళం. నాన్న పక్కనుండి ఇంకా ఏదో చెప్తూనే ఉండేవాడు, ఆయన అదేం వినపడనట్టే నన్ను దగ్గరకు లాక్కుని నాడి చూసి, పొట్ట నొక్కి, స్టెతస్కోప్ పెట్టి, మందులు రాసిచ్చేసేవాడు. ఆయన్ని చూస్తేనే సగం జ్వరం తగ్గిపోయినట్టుండేది.

డాక్టరు ప్రసంగం చాలించి- ఏం చేయాలో ఏం వాడాలో రాసి, చీటీ నాకు ఇచ్చి, తర్వాత ఏదో గుర్తువచ్చినట్టు, "ఒకసారి నాతో రండి" అని లేచాడు. వెనక ఉన్న తలుపు తీసి లోపలికి తీసుకెళ్ళాడు. లోపల డాక్టరు ఇల్లనుకుంటాను. కన్సల్టేషన్ ఫీజుకే ఇంతింత దొబ్బేవాడి ఇల్లు ఎంత విశాలంగా ఉంటుందో అంత విశాలంగానూ ఉంది. "మీకొకటి చూపిద్దాం అనుకున్నాను" అంటున్నాడు. మళ్ళీ ఇంతదూరం వెనక్కి రావాలా అనిపించేంత పెద్ద పెద్ద గదులు కొన్ని దాటాక గార్డెన్ వచ్చింది. ప్రహరీ గోడనానుకుని ఉన్న మొక్కల తలల మీద సాయంకాలం ఎండ పడుతోంది. లాన్ మధ్యన రెండు చాపలు పక్కపక్కన పరిచినంత సైజులో పల్లం తవ్వి దాన్నిండా కంకర్రాళ్ళ రజను పోసారు. దాన్ని ఎత్తుపల్లాల్లేకుండా చదును చేసి, దాని మీద ఏదో గార్డెన్ టూల్‌తోటి రకరకాల ఆకృతులు గీసారు. ఆ ఆకృతుల మధ్యలో రెండు మూడు పెద్ద రాళ్ళు నిలబెట్టి ఉన్నాయి.

"జపనీస్ రాక్ గార్డెన్" అన్నాడు.

వీటి గురించి నేను ఎక్కడో చదివాను. ఫొటోలు కూడా చూసాను. వీటికీ జెన్ ధ్యానానికీ ఏదో సంబంధం ఉంది. నన్ను మెట్ల మీద కూర్చోమని తనూ కూర్చున్నాడు. "మనసులోంచి ఆలోచనని తీసేసి మీ ముందున్న దృశ్యంలోకి లీనమైపోయి కాసేపు ప్రశాంతంగా ధ్యానం చేసుకోండి" అన్నాడు. 

ఆ బూడిదరంగు కంకర, వాటి మీద చారలు, మధ్యలో నిలబెట్టిన పెద్ద రాళ్ళు చూస్తుంటే నాకు జపాన్‌లోని ఫేమస్ ర్యోంజి గార్డెన్‌ని అనుకరించే ప్రయత్నం కనిపించింది. అయితే ర్యోంజి గార్డెన్‌ మధ్యలో నిలబెట్టిన రాళ్ళు ఆ గ్రేవెల్ అలల మధ్య సహజంగా ఏర్పడిన ద్వీపాల్లాగా ఉండే అతి మామూలు బండరాళ్ళు. ఇక్కడ నిలబెట్టిన రాళ్ళు నున్నగా అందంగా కనిపిస్తున్నాయి.

డాక్టరు నా భుజం మీద చేయి వేశాడు. నేను మనసులోంచి ఆలోచనల్ని తీసేయటానికి ప్రయత్నించాను. వొంటి మీద ఎండని అనుభవిస్తూ ఆ దృశ్యాన్ని చూస్తూ కూర్చున్నాను. ఏదో ఉద్రేకం లోపల్నించి ఒక్కసారిగా పొంగి నా ముక్కుపట్టి ముందుకి లాగింది. నేను లేచి మెట్లు దిగివెళ్ళి ఆ కంకర అంచున నిలబడి జిప్ విప్పి ఉచ్చపోయటం మొదలుపెట్టాను. ధార ముద్దగా ఎండలో మెరుస్తూ దూకింది. ఒక్క క్షణం పక్కనో చిన్న ఇంద్రధనుస్సు మొలుస్తుందేమోననికూడా అనిపించింది. కంకరలో చిన్న గుంటపడి పొంగింది, తడికి కంకర నల్లగా మారుతోంది. ఎంతసేపట్నించీ ఆపుకున్నదో- చెవులనిండుగా చప్పుడు చేస్తూ అలా వస్తూనే ఉంది. పోయటం ఇంకా అవకుండానే ఉద్రేకం చల్లబడి చేస్తున్న పనికి సిగ్గేసింది. వెనకాల డాక్టరు మొహం ఊహించుకున్నాను. "పవిత్రమైనవన్నీ ధ్వంసం చేయాలని ఉంటుందన్నమాట" అని, మరేం ఫర్వాలేదన్నట్టు తల ఊపుతాడా, ఉన్నచోటే కూర్చుని? జిప్ పెట్టుకుని వెనక్కు తిరిగాను. డాక్టరు నిలబడి ఉన్నాడు. మెట్ల మీంచి దూకబోయి ఆగినట్టు శరీరం కొంచెం ముందుకు వొంగి ఉంది, చేతులు శరీరానికి దూరంగా కడ్డీల్లా బిగుసుకుపోయి ఉన్నాయి. నేను మెట్ల వైపు నడుస్తుంటే, ఎక్కడ అతన్ని ముట్టుకుంటానో అన్నట్టు పక్కకి జరుగుతూ, నా వంక కూడా చూడకుండా తల దించుకొని, "గెటౌట్!" అన్నాడు.

నేను ఆ గదుల్లో దారి గుర్తు తెచ్చుకుంటూ నడుస్తున్నాను. లైబ్రరీలో చదివిన ఆ పుస్తకం ఏంటో ఇప్పుడు గుర్తొచ్చింది. అదో సినిమా పత్రిక. అందులో మధ్యకుట్టులో బ్లోఅప్ అని ఒక హీరోయిన్ ఫొటో పెద్దది వేసారు, ఊళ్ళల్లో మంగలిషాపుల్లో అంటించేలాంటిది. వొంటి మీద నీళ్ళోడుతున్న ఆ అమ్మాయి పొట్టా తొడలూ ఇంకాస్త స్పష్టంగా చూద్దామని పత్రికని నిలువుగా తిప్పాను. ఆ తిప్పటంలో నా ముందు దృశ్యం అంతా తిరుగుతున్నా ఒకటి మాత్రం అలాగే స్థిరంగా ఉందనిపించింది. అది నా ముక్కు.

* * *

మళ్ళీ నా బాధలో నేను పడ్డాను. ఒక్కోసారి మరీ ఎక్కువైపోయేది- ముక్కుని ఊడబెరికేసుకోవాలన్నంత; ఏదైనా గరుకు గోడకేసి రుద్ది అరగదీసేసుకోవాలన్నంత. ఒక్కోసారి అది నన్ను అధీనంలోకి తీసుకుని నడిపిస్తున్నట్టు ఉండేది.

ఏన్యువల్ సేల్స్ మీటింగంటే వేరే ఊరొచ్చాను. ఏ ఏటికాయేడు బాగా ఫెర్మార్ఫ్ చేసిన సేల్స్‌ ఎగ్జిక్యూటివ్‌లని దేశంలోని వేర్వేరు బ్రాంచీల నుంచి ఎంపిక చేసి, వాళ్ళని ఏదైనా సిటీకి తీసుకెళ్ళి, హోటల్లోనో రిసార్ట్‌లోనో మీటింగ్ పెడతారు. బఫే భోజనాలు, తివాచీలు పరిచిన ఏసీ గదులు, స్విమ్మింగ్ పూల్సూ... ఆ ఏడాది పడ్డ కష్టమంతా మరిచిపోటానికి. నాతో పాటు మా బ్రాంచీ నుంచి వచ్చిన ముగ్గురం ఒక గదిలో దిగాం. వేణ్ణీళ్ళు నింపిన టబ్‌లో మిగతా ఇద్దరూ ఎంత తలుపుకొడుతున్నా పొండ్రా అనుకుని చాలా సేపు స్నానం చేసాను. సాయంత్రం ఆ కొత్త ఊళ్ళో హోటల్ చుట్టుప్రక్కల వీధులన్నీ తిరిగాం. రాత్రికి బాల్కనీలో కూర్చుని కింద ట్రాఫిక్ చూస్తూ కబుర్లు చెప్పుకున్నాం. మొత్తానికి మంచి మూడ్‌లోనే ఉన్నాను.

మరుసటి రోజు మీటింగ్ హాల్లో మార్కెటింగ్ ఎక్సపర్ట్స్ ఉపన్యాసాలు ఇచ్చారు. భోజనం తర్వాతి మీటింగులో, వాడెవడో పెర్సనాలిటీ డెవలప్మెంటు ఎక్సపర్ట్ అట, వాడొచ్చి మాట్లాట్టం మొదలుపెట్టేడు. నేను మొదటి వరుసలో కూర్చుని వింటున్నాను. మన రూపం అవతలి మనుషుల మీద ఎలాంటి ప్రభావం చూపిస్తుందో చెబుతున్నాడు. రూపం అంటే అందం కాదట. మన మీద మనం నమ్మకం ఉంచుకొని, ఆ నమ్మకం కలిగించే హుందాతనంతో ప్రవర్తించడం అట. అది మన భంగిమల్లోనూ, వేషభాషల్లోనూ, హావభావాల్లోనూ ప్రతిఫలిస్తుందట. బాహ్యరూపాన్ని ఎలా సరిదిద్దుకుంటామన్నదాని పాత్ర కూడా ఇందులో తక్కువేమీ కాదట. మధ్యలో ఉదాహరణలు తీసుకుని మాట్లాడటం మొదలుపెట్టాడు. నేను నిజానికి ఏదో పరధ్యాసలో ఉన్నాను. కానీ మరీ ముందు వరసలో కూర్చున్నాను కాబట్టి- లీనమైపోయి, లొంగిపోయి వింటున్న ఎక్స్‌ప్రెషన్ మాత్రం ముఖానికి తగిలించుకున్నాను. అది చూసేమో, నన్ను చూపించి మాట్లాడటం మొదలుపెట్టాడు. "లెట్స్ టేక్ దిస్ జెంటిల్మన్‌ ఫరెగ్జాంపుల్. ముఖం మీద రెండ్రోజులు గీయని గెడ్డం ఉంది. ఆ కాలర్ జావకారి వేలాడుతోంది. బూట్ల మీద మెరుపు లేదు. కళ్ళల్లో చురుకు లేదు. ముఖ్యంగా మనిషి కూర్చున్న తీరులోనే... ఆ డ్రైవ్ లేదు. డ్రైవ్ ఈజ్ ద మోస్ట్ ఇంపార్టెంట్ థింగ్ ఇన్ ద వరల్డ్"

అయితే వాడు నా డ్రైవ్‌ని తక్కువ అంచనా వేశాడని చెప్పాలి. వాడి మరుసటి వాక్యానికి వాడి ముందున్నాను. "ఏ వరల్డురా నీది పిచ్చ నాకొడకా! నీ చుట్టూ ఈ కాసింత పిల్లిబిత్తిరి ప్రపంచాన్నే మొత్తం ప్రపంచం అనుకోకు. నీ లెక్కకి అందనిదంతా బైటకి గెంటేసి, నీ లెక్కలో కుదురుకున్నదాన్నే ప్రపంచమనుకుంటే, దానికి నువ్ పెద్ద కింగ్ అనుకుంటే ఎలారా! పద్ధతిగా బతకాలా? ఎవడి పద్ధతిరా, ఎవడు చెప్తాడ్రా నాకు ఏది పద్ధతో? నీ మార్కెటింగ్ బుక్సా? నీ యబ్బా!" ...పోడియం మీంచి మైకు ఊడబెరికి వాడి నెత్తి మీద దాంతో మొడుతుంటే చాలామంది పరిగెత్తుకొని వచ్చి నన్ను పట్టుకుని కిందకి లాగేసారు.

ఆ రోజు రాత్రి ఉద్యోగం ఉందో లేదో తెలీని భయంలో రైల్లో తిరిగి వెళ్తున్నాను. జనరల్ బోగీలో చాలా రద్దీ ఉంది. జనం సీట్ల మధ్యకి కూడా వచ్చి నిలబడిపోయారు. ముక్కులోకి వెచ్చగా మనుషుల వాసన. ఒక నాలుగైదేళ్ళ పిల్లవాడు నా ముందు నిల్చున్న వాళ్ళ నాన్నని ఎత్తుకోమని తెగ గోల పెడుతున్నాడు. వాణ్ణి వెనక నుంచి లాక్కొని నా వొళ్ళో కూర్చోబెట్టుకున్నాను. కొత్తేం లేకుండా కూర్చుని, అసలు నా మొహం కూడా చూడకుండా, కిటికీలోంచి చూస్తున్నాడు. వాడి గురించి అడిగితే కాళ్ళూపుకుంటూ చెప్పాడు. బళ్ళో వాడెవడో రంజిత్ అంట, వాడికీ వీడికీ గొడవయ్యిందట, వాడు కొట్టిన దెబ్బ కూడా మోచేయి తిప్పి చూపించాడు. ఇప్పుడిప్పుడే పొర కడుతోంది. కానీ వాడి మీద వీడికి కోపమేం ఉన్నట్టు లేదు. బొత్తాంలేని చొక్కాలోంచి పొట్ట నిమిరితే ముడుచుకుపోయి నవ్వుతున్నాడు. కిటికీ బయట చీకట్లో దూరంగా ఒక కొండ కనిపిస్తోంది. పైకి లైట్లు పాకి వున్నాయి. పైన ఏదన్నా గుడి ఉందేమో అనుకున్నాను. గుళ్ళోపల మంటపం, నంది, గర్భగుడి గడపా, ఒక్కడే కునుకుతున్న పూజారీ, పళ్ళెంలో అక్షింతలూ మందారాలూ... ఈ కనపడని దృశ్యాలన్నీ మనసులోకి తోచాయి.

* * *

అన్నయ్య పెళ్ళిలో ఇంకో గొడవైంది. మేం ముగ్గురన్నదమ్ములం. నేను రెండోవాడ్ని. అన్నయ్యకి వైజాగ్‌లో పెద్ద ఉద్యోగం. తమ్ముడు యూనివర్శిటీ హాస్టల్లో ఉండి చదువుకుంటున్నాడు. నేను మూడేళ్ళ క్రితం దాకా కూడా నాన్నతో ఊళ్ళోనే ఉండేవాడ్ని. నాన్న రిటైరయ్యి కాస్త అనారోగ్యంగా ఉంటంతో, అమ్మ కూడా లేపోటంతో, ఆయనకి తోడుగా ఉండిపోయాను. అలాగే అక్కడే ఉండిపోయేవాడినేమో, ఈలోగా ఒకమ్మాయి పరిచయం అయింది. నాకోసం ఇల్లొదిలి పారిపోయి వచ్చేసింది. ఏ ఉద్యోగం లేకుండా ఇంటి దగ్గరే ఉండిపోయిన నేను తనని ఎలా కాపాడుకోను. అందుకే ఆమెని అన్నయ్య దగ్గరికి పంపాను- అక్కడేదన్నా హాస్టల్లో చేర్చి కొన్నాళ్ళు చూడమన్నాను. నేనూ నెమ్మదిగా అక్కడికి వెళ్ళి ఉద్యోగం చూసుకుందామనీ, పరిస్థితి సద్దుమణిగాక పెళ్ళి చేసుకుందామనీ ఆలోచన. అన్నయ్య  ఇదెక్కడ గొడవ తెచ్చి నా నెత్తి మీద పెట్టావురా అన్నట్టు మాట్లాడేడు. అదైనా సహించాను. కానీ ఒకసారి ఆమెతో వెకిలి వేషం వేయబోయాడట. ఆమె నాకు చెప్పుకుంది, నేనేం చేయలేక గింజుకోవటం చూసి అసహ్యించుకుంది. అప్పటికే నా చేతకానితనం అర్థమవుతూ విసిగిపోయి ఉందేమో, ఇంట్లోవాళ్ళు చుట్టుముట్టి ఒత్తిడి చేసేసరికి వెనక్కి వెళ్ళిపోయింది. నేను బయటకువెళ్ళి బతకాలన్న ధైర్యం తెచ్చుకున్నది అప్పుడే. అన్నయ్య మీద నాకు పెద్ద ప్రేమ ఎప్పుడూ లేదు. తర్వాత అసహ్యమే మిగిలింది. ఇప్పుడు వాడి పెళ్ళి అంటే ఇక నాన్నని బాధపెట్టలేక వచ్చాను.
నాన్న ఎలాగూ పెద్ద పనేం చేయలేడు. తమ్ముడే పెళ్ళి పనంతా మీదేసుకున్నాడు. డబ్బుకి అన్నయ్య దగ్గర లోటు లేదు. ఎటొచ్చీ ఈ ఫంక్షన్ హాల్ బుక్ చేయటం, ఇంటి దగ్గర పందిళ్ళు వేయించటం, చుట్టాలకి ఏర్పాట్లు, హోటల్ గదులూ, తిరగటానికి బళ్ళూ... ఇలాంటివన్నీ తమ్ముడు దగ్గరుండి చూసుకుంటున్నాడు. నేనొచ్చి సాయం చేస్తానని నాన్నా తమ్ముడూ అనుకున్నారని తెలుసు. ఎందుకు చేయటంలేదో మాత్రం నాకూ అన్నయ్యకే తెలుసు. అసలు పెళ్ళికి రావటమే చుట్టంలాగ ఒకరోజు ముందొచ్చాను. తమ్ముడు నన్ను పనుల్లో కలపటానికి ప్రయత్నించాడు. తప్పించుకుని ఊళ్ళో తిరిగాను.

తెల్లారగట్ల ముహూర్తానికి కాకినాడలో పెళ్ళి. నేను నా ఫ్రెండ్స్‌ ఎవ్వర్నీ పిలవలేదు. చిన్నప్పటి ఫ్రెండ్ శీనుగాడొక్కడు మాత్రం నాన్న పిలిస్తే వచ్చాడు. ఇద్దరం ఆ రెండంతస్తుల ఫంక్షన్ హాల్లో హడావిడి తక్కువుండి, కాస్త  భజంత్రీల మోత మెల్లగా వినిపించే చోటుకోసం వెతుక్కున్నాం. గ్రౌండ్ ఫ్లోరులో వరండా కనిపించింది. దాని పిట్టగోడ మీద కూర్చుని, కాళ్ళు లాన్ లోకి వేలాడేసుకున్నాం.  అక్కడేం లైట్లు లేవు. లాన్ చివర ప్రహరీ గోడలా పెంచిన మొక్కల మీద మాత్రం రంగు బల్బులు వేలాడేసారు. అవి వెలిగి ఆరుతున్నాయి. అర్ధరాత్రి దాటిన రోడ్ల మీద కుక్కలు, ఆలస్యంగా ఇంటికివెళ్తున్న తాగుబోతు. మధ్యలో తమ్ముడు ఒకసారి కిందకి వచ్చాడు. "కనీసం ఫొటోల కోసమన్నా కనపడరా?" అన్నాడు. వస్తాలే వెళ్ళమని పంపేశాను. శీనుగాడికి విషయం ఏదో ఉందని చూచాయగా తెలిసినట్టుందిగానీ, నేను చెప్పలేదు కాబట్టి వాడూ అడగలేదు. మేమిద్దరం చిన్నప్పుడు అంగరలో ఒకే బళ్ళో చదువుకున్నాం. వీడితో నాకు చాలా జ్ఞాపకాలు ఉన్నాయి. వీడి దగ్గర చాలా అల్లరి చేసేవాడ్ని ఎందుకో. ఒకసారి వీడి చెప్పు ఒకటి వంతెన మీద నుంచి కాలవలోకి విసిరేసాను. పరిగెత్తుకు కిందకి దిగి ఈతకొట్టి తెచ్చుకున్నాడు. ఇంకోసారి వీడి నిక్కరుని బ్లేడు పెట్టి కోసేసాను. "మతిలేదేటీ" అని మాత్రం అని ఊరుకున్నాడు. ఏం చేసినా వీడికి నా మీద కోపమొచ్చేది కాదు. ఇప్పుడు లోపల పెళ్ళవుతున్నవాడ్ని నేనెప్పుడూ అన్నయ్యలా ఫీలవలేదు. ఈ శీనుగాడి దగ్గరే నాకలా అనిపిస్తూంటుంది. చిన్నప్పటి కబుర్లేవో చెప్పుకుంటూ కూర్చున్నాం. హిందీ మేస్టారుగారి  అమ్మాయి అత్తోరింట్లో సూసైడ్ చేసుకుందని చెప్పాడు. ఆ అమ్మాయి తెల్లగా అందంగా ఉండేది. ఎప్పుడూ తలొంచుకుని పోయేది. ట్యూషన్‌లో ఎవరెంత అల్లరి చేసినా పెద్దరికంగా నవ్వుకునే పిల్ల, మంచి మార్కులు తెచ్చుకునే పిల్ల... ఆత్మహత్య చేసుకుందంటే అయ్యోమనిపించింది. బక్కపల్చటి హిందీ మేస్టారు గుర్తొచ్చారు... ఏ డిఫెన్సులూ లేని వాళ్ళని ఎవరు కాపాడతారు? మా కబుర్ల మధ్యన ఎప్పుడో పైనుంచి మంగళసూత్రం కడుతున్నప్పుడు స్పీడుగా వచ్చే భజంత్రీల చప్పుడు వినిపించింది. రాలుతున్న అక్షింతల మధ్య తలొంచుకున్న వదిన మొహం నా ఊహలో.

రోడ్డు మీద అప్పుడప్పుడే కొద్దిగా సందడి మొదలయ్యింది. చెట్లలోంచి పిట్టలు కూస్తున్నాయి. రోడ్డవతల టిఫిన్ సెంటరు షట్టరు తీసారు. స్ట్రీట్ లైట్లు ఆరిపోయాయి. ఇప్పుడీ చల్లటి నీలం వెలుగులో బాదం చెట్టు పచ్చదనం తెలుస్తోంది. నాకు వొళ్ళంతా బరువుగా ఉంది. శీనుగాడు అలా వెళ్ళి టీ తాగి సిగరెట్ కాలుద్దామన్నాడు. షట్టరు తీసిన హోటల్లోకి వెళ్ళాం. కౌంటర్ దగ్గరెవరూ లేరు. ఓ మోటు మొహం లోపల్నించి  తొంగి చూసి ఇంకా టీ రెడీ కాలేదని చెప్పింది. శీనుగాడు కార్లో అలా వెళ్ళి చూసొద్దాం అన్నాడు. మా వాళ్ళు బుక్ చేసిన మూడు కార్లూ ఫంక్షన్ హాల్ గేటు దగ్గరున్నాయి. గులాబీ మొగ్గలు అంటించిన ఇన్నోవాలో డ్రైవర్ మెలకువగా ఉన్నాడు. కారు రోడ్ల మీద వెళ్తోంది. ఎంతసేపటికీ టీ హోటల్ దొరకటం లేదు. వెనక్కి వెళిపోదామా అని కాసేపూ, ఎందుకులే ఇంత దూరం వచ్చాంకదా అని కాసేపూ. "లోపల కేటరింగోళ్ళని ఓసారి అడిగి చూడాల్సిందండీ" అని ఆలస్యంగా గుర్తు చేసాడు డ్రైవరు. ఈలోగా ఒక చోట టీ బండి కనిపించింది. "ఒక్క ఐదు నిమిషాలండీ" అంది ఆ బండిగలావిడ. సడిలి, నరాలు ఉబ్బిన చేత్తో ఆవిడ పాలగిన్నెలో గరిటే ఎంత బరువుగా తిప్పుతుందంటే, పాపం ఆ టీ తాగే వెళ్ళాలనిపించింది.

మేం తిరిగి ఫంక్షన్ హాల్‌కి వెళ్ళేసరికి అక్కడ మిగతా రెండు కార్లూ లేవు. ఇంటికి వెళ్ళిపోయాయని తెలిసింది. డ్రైవర్ మామీద విసుక్కుంటూ ఇంటివైపు కంగారుగా తోలాడు. మేం వెళ్ళేసరికి ఇంటి దగ్గర అప్పుడే బళ్ళు దిగుతున్నారు. అన్నయ్య భుజం నిండా దండలతో నా వైపు చూసి లోపలికి వెళ్ళిపోయాడు. పిన్ని "అదేంరా కారు తీసుకుపోయారూ, అందరం కుక్కుపోయి రావాల్సొచ్చింది రెండు బళ్ళల్లోనూ. పెళ్ళికూతురు వాళ్ళ చిన్నాన్న వాళ్ళూ అక్కడే ఉండిపోయారింకాను" అంటోంది. నాన్న లోపల్నుంచి గబగబా నడుచుకుంటూ వచ్చాడు. "అరె బొత్తిగా బాధ్యత లేకుండా పోతుందిరా నీకు," అంటున్నాడు. నేను పట్టించుకోనట్టు లోపలికి వెళ్ళిపోయాను. వాకిట్లో కొంతమంది కుర్చీల్లో కూర్చున్నారు. వాళ్ళ మధ్యలో కూర్చుని తమ్ముడు అందరికీ వినపడేలాగ, "అదిగో వచ్చాడు.. అడివి!" అన్నాడు. నన్ను నా ముక్కు ముందుకు లాగటం తెలుస్తోంది. వాడి దగ్గరకు వెళ్ళి ఫాట్ మని చెంపమీద కొట్టాను. "అయ్యొ అయ్యొ!" ఎవరో ఆడాళ్ళు కేక వేసారు. ఎవరో వెనకాల్నించి నా భుజాలు పట్టుకున్నారు. తమ్ముడు నాకెదురు నిల్చున్నాడు. నాన్న చుట్టాల గుంపులోంచి తోసుకొచ్చి తమ్ముడి పక్షాన నిలబడి నా మీదకి చేయి చూపించి తిడుతున్నాడు. గుమ్మంలో ఎవరో వచ్చి నిలబడ్డట్టనిపిస్తే... అన్నయ్య... బాసికాలూ, పెళ్ళిబొట్టుతో వాడినింత దగ్గరగా ఇప్పుడే చూట్టం. ఏంటీ న్యూసెన్సు అన్నట్టు ఉంది ముఖం. నేను వెనక్కి తిరిగి వెళ్ళిపోబోయే ముందు వాడివైపు చేయి చూపించి అన్నాను, "అసలు నీకు తగలాల్రా దెబ్బలు!" అని.

* * *

ఒక్కోసారి ఎంతో ఉపశమనంగా అనిపించిన క్షణాలూ ఉన్నాయి. నాకు ఒకమ్మాయితో పరిచయమైంది. తనకి పెళ్ళయింది కాబట్టి చాటుగా నా గదిలోనో, ఎప్పుడన్నా పార్కుల్లోనో కలుసుకునేవాళ్ళం. ఎక్కువ ఫోన్‌లో మాట్లాడుకోవటమే. ఈమధ్య ఇద్దరం వేరే ఊళ్ళో కలవాలని ప్లాన్ చేసుకున్నాం. ఆమె వాళ్ళ పుట్టింటికి వెళ్ళినట్టు వెళ్ళి, అక్కడ పిల్లాడ్ని వదిలి, అట్నించటు నన్ను కలవటానికి రావాలి. నేను ఆమె కంటే ఒక రోజు ముందే ఆ ఊరు వచ్చేసాను. అదో టెంపుల్ టౌను. ఎక్కడ చూసినా మగాళ్ళూ ఆడాళ్ళూ గుండ్లూ నామాలతోటి సంచులు వేలాడేసుకొని ఎదురయ్యేవాళ్ళు. ఆ ఒక్క రోజూ నాకు చాలా పొడవుగా గడిచింది. తనొచ్చాకా ఎలాగూ వెళ్తాం కదాని గుడికి వెళ్ళలేదు. పగలంతా లాడ్జిగదిలో నిద్రపోయాను, సాయంత్రం బాల్కనీలో కూర్చుని కింద పోయే బుర్రల్లో బోడిగుండ్లు లెక్కపెట్టాను, రాత్రి నిత్య తిరణాల్లాగ కనిపించే వీధుల్లో అలుపొచ్చేదాకా తిరిగాను. మర్నాడు ఆమె బస్సు దిగాక మాత్రం ఆ ఊరికి కొత్త కళ వచ్చినట్టనిపించింది. గదిలో స్నానాలు కానిచ్చి వెళ్ళి దర్శనం చేసుకున్నాం. మధ్యాహ్నానికల్లా మంచం మీద ఉన్నాం. వేరే ఊరు కావటం--పైగా ఊళ్ళోవాళ్ళ కంటే వచ్చేపోయే యాత్రికులు, ఇళ్ళ కంటే లాడ్జీలూ సత్రాలే ఎక్కువ ఉన్నట్టనిపించే ఊళ్ళో ఉండటం--దాంతో మాకు పారే కాలవలో ఆగి రాసుకునే రెండు పొదల్లాగ ఎంతో స్వేచ్ఛగా ఉంది. ఆమె లోపలేం వేసుకోకుండా వొంటి చుట్టూ నీలంరంగు సిల్కు చీర మాత్రం చుట్టుకొని వొళ్ళో పడుకుంది. ఆ రోజెందుకో తన పెళ్ళి గురించి, భర్త గురించి మాట్లాడింది. మామూలుగా ఆ ప్రస్తావన ఎపుడూ తీసుకురాదు. బహుశా--పొద్దున్న గుడిదగ్గర క్యూలో చాలాసేపు కలిసి నడిచాం, చేతులు కలిపి గంటకొట్టాం, శఠగోపం పెట్టించుకున్నాం, ఖాళీమంటపంలో ప్రసాదం పంచుకున్నాం--అందుకేమో, ఇదివరకూ ఎప్పుడూలేనంత దగ్గరతనం ఉందామెలో. కిటికీ అద్దం ఇస్తున్న పల్చటి వెలుగులో, చీర అంచుని చూపుడువేలి చుట్టూ ముళ్ళేసుకుంటూ, చెప్పింది.

కాలేజీలో ఎవడో వెంటపడ్డాడని ఈమె చదువు మాన్పించేసారు. చుట్టాలబ్బాయికే ఇచ్చి పెళ్లి చేశారు. పెళ్ళయ్యాక ఇద్దరూ దగ్గరగా కూర్చుని కబుర్లు చెప్పుకోవటంగాని, సరదాగా కలిసి బైటికి వెళ్ళటంగాని ఎప్పుడూ జరగలేదు. మొదట్లో ఈమెకి అదేం పెద్ద విషయం అనిపించలేదు. బాక్సు పెట్టి పంపటం, బట్టలుతికి ఆరేయటం... పెళ్ళంటే ఇంతేనేమో అనుకుంది. దానికితగ్గట్టు ఎప్పుడైనా కూరలో కాస్త రుచి చెడితే చాలు భర్త కంచం ఇలా గిరాటేస్సేవాడు. అలాంటి తీవ్రత తన మీద వేరే ఏ విషయంలోనూ చూపించకపోవటంతో- ఆమెకు వంట, ఇస్త్రీ, ఇంటి శుభ్రంలాంటివి నిజంగానే సంసారంలో చాలా ముఖ్యమైన విషయాలనిపించాయి. ఈలోపు పిల్లాడు పుట్టాడు. వాడికేదన్నా జ్వరమో మరోటో వచ్చినప్పుడే ఇద్దరూ కలిసి ఆసుపత్రికి వెళ్ళేవాళ్ళు. లేదంటే ఎవరివైనా పెళ్ళిళ్ళకో, తద్దినాలకో. భర్త అదో రకం మనిషని సర్దుకుపోయింది. కానీ చెల్లెలికి పెళ్ళయి ఆ మొగుడూపెళ్లాలిద్దరూ ఎంత సరదాగా ఉంటున్నారో చూసాకా తన జీవితంలో లోటు ఉందని అనిపించటం మొదలైంది. చెల్లెలు మురిసిపోతూ పడగ్గది విషయాలతో సహా చెప్పుకునేది. ఆమె సలహా మీదే, ఒక రాత్రి ఈమె ధైర్యం చేసి భర్త మంచం మీదకి వెళ్ళింది, అలవాటులేనివేవో చేయబోయింది. "ఏం రోజు రోజుకీ ఎక్కువవుతున్నాయి వేషాలు?" అని అటు తిరిగి పడుకున్నాడు. తన సంసారంలో ఏదో ఉండాల్సింది లేదన్నది తెలిసొచ్చాక, మనసుని వేరే విషయాల మీదకి మళ్ళించుకుంది. ఒక్కోకాలంలో ఒక్కో పిచ్చ ఈమెని అంటుకుని కొన్నాళ్ళు ఊగించి వెళ్ళిపోయేది. ఒక కాలంలో విపరీతమైన భక్తి, తెల్లారగట్ల వొణికిపోతూ స్నానాలు, ఏ నియమం పొల్లుపోకుండా ఎంతో పట్టింపుతో పట్టే నోములు, ఆ పగళ్ళలో ఇల్లంతా కర్పూర ధూపం వాసన.... ఒక కాలంలో కుట్లూ అల్లికల మీద విపరీతమైన శ్రద్ధ, మంచంమూలన ఎప్పుడూ ఊలు ఉండలు, కాగితాల మీద డిజైన్లు.... ఒక కాలంలో మొక్కల పెంపకం, ఆ రోజుల్లో మొక్కలమ్మేవాడు ఈమె సందు ఎప్పుడూ తప్పిపోయేవాడు కాదు, పిల్లాడ్నిలాగ స్కూలుకి పంపి మొక్కల దగ్గర కూర్చునేది.... కొన్నాళ్ళు చుట్టుపక్కల వాళ్లని కలేసుకుని డ్వాక్రా రుణాలంటూ తిరిగింది, కొన్నాళ్ళేమో పిరమిడ్ మెడిటేషన్.... అప్పుడప్పుడూ ఈ పిల్లకి పిచ్చేమో అనిపించే పనులు కూడా చేసేది. ఒకసారి సుద్దరాయి బాగా అరగదీసి ఆ పొడిలో ఫెవికాల్ కలిపి ఇల్లంతా ముగ్గులు వేసింది, అలా ఐతే ఊడిరాకుండా ఉంటాయని. నాల్రోజులు శ్రద్ధగా ఈ పని చేసాకా మరుసటి వారానికల్లా అవి ఊడొచ్చేసాయి. సాయంత్రాలు మేడమీద హెడ్‌ఫోన్స్‌లో ఎఫ్ఎమ్ పాటలు వింటూ చీకటిపడేదాక పచార్లు చేసేది. ఎపుడన్నా రేడియో స్టేషన్‌కి ఫోన్ కలిస్తే మళ్ళీ మళ్ళీ అవే పాటల్ని అడిగి వేయించుకునేది. పిల్లాడ్ని దగ్గరికి తీసుకుని "రేయ్ పెద్దాయ్యాక నేనడిగిన చోట్లన్నిటికీ నన్ను తీసుకెళ్తావా" అని అడిగేది. వాడు పెద్దాడయ్యి ఎవరినైనా ప్రేమిస్తే ఎంత పోట్లాడైనా సరే నచ్చినమ్మాయినే తెచ్చి పెళ్లి చెయ్యాలని కలలు కనేది. కాలేజీలో తన వెంటపడ్డ కుర్రాడు గుర్తొచ్చేవాడు. కొన్నాళ్ళకి రెండోబిడ్డ కడుపున పడింది. కానీ పుట్టిన కొన్ని నెలలకే న్యుమోనియా సోకి చనిపోయింది. అప్పుడు భర్త పక్కన లేకపోవటం, ఈమే అర్ధరాత్రి ఆటో కట్టించుకొని ఆసుపత్రుల చుట్టూ పరిగెత్తటం, ఐసియు బైట వరండాలో కూర్చుని లోపల్నించి వచ్చే ప్రతి డాక్టరు ముఖంలోనూ బిడ్డ క్షేమాన్ని వెతుక్కోవటం, లోపల పదునుగా కూసే యంత్రాల మధ్యన ప్రాణం కోసం ఆ బిడ్డ యాతన.... ఇన్నాళ్ళయినా ఆ పాప పుట్టిన రోజుకీ, చనిపోయిన రోజుకీ  ఈమె మామూలుగా ఉండలేదు. ఆ పాప పోవటంతోపాటే భర్త మీద గౌరవం, ఆ బంధానికి కట్టుబడివుండాలనే బాధ్యత పోయాయి. ఎంతసేపూ లోటు లోటు లోటు అనే భావం నరాలనీ, గుండె అంచులనీ పళ్ళతో కొరికేసేది. డాక్టర్ రాసిచ్చిన మందులతో రోజులో ఎక్కువ భాగం నిద్రలో గడిపేసేది. ఈమె పరిస్థితి గమనించి ఒకసారి అత్త అడిగింది. ఆవిడ చిన్నప్పటి నుంచీ అలవాటే  కాబట్టి ఆ చొరవతో "బావ నాతో సరిగా ఉంటం లేద"ని చెప్పుకుంది. "నువ్వే వేరే వ్యాపకం ఏదన్నా పెట్టుకోవాలే" అందావిడ. అమ్మానాన్నలకి చెప్పుకున్నా, తోబుట్టువులకి చెప్పుకున్నా అందరి నుంచీ వచ్చిన ఒకే సమాధానం "వ్యాపకం".

"ఇప్పుడు నువ్వేరా నా వ్యాపకం" అంది నా బుగ్గ గిల్లుతూ.

ఆమె చెప్తున్నంతసేపూ నా మనసులో ఎన్నో దిగులేసే దృశ్యాలు మెదిలాయి. నా వొళ్ళో పరుచుకున్న అందం వెనుక నుంచి ఒక గుంభనమైన లోతేదో  కొత్తగా తెరుచుకున్నట్టు అనిపించింది. ఆమె మీద నా లోపలి లెక్కలన్నీ చెరిగిపోయాయి. పొద్దున్న గుళ్ళో పెట్టుకున్న కుంకుమబొట్టు ఆమె నుదుటి మీద చెమటకి కరిగి జారుతుంటే సర్దాను. మొదట్లో ఈమెని కలిసినప్పుడు, రొమ్ములు పిసుకుతూ పొట్ట మీద ముద్దులు పెడుతున్నప్పుడు, ఆ వేడిలో తను నన్ను ఇంకా కిందకు తోయటానికి ప్రయత్నించేది. తన ఉద్దేశం అర్థమైనా నేను మటుకు లొంగేవాడ్ని కాదు. ఒకరికొకరం బాకా అలవాటయ్యాకా నేరుగానే అడగటం మొదలుపెట్టింది, "ఒకసారి నోటితో చెయ్యొచ్చు కదా" అని. కానీ నాకెందుకో వెగటుగా అనిపించేది. అబ్బా అక్కడ నాలిక పెట్టాలా అన్నట్టు. కానీ నాకు నోటితో చేస్తున్న హక్కుతోటి ఆమె అడిగేది. చివరకు దాన్నించి తప్పించుకోవటానికి నేను చేయించుకోవటం మానేసేను కూడా. ఇవాళ మాత్రం ఆమె మొత్తం నాదిగా, నా వొంట్లో భాగంలాగ అనిపించింది. నా అంతట నేనే ఆమె కాళ్ళ మధ్యలోకి ముఖం దూర్చాను... నాలిక మీద లేత పింక్ మాంసం రుచి... కొండల మధ్యన పచ్చిక మేసే ఆవు... కన్నెత్తి చూస్తే వెనక్కి విరుచుకున్న ఆమె చుబుకం కొండ మీది గోపురం.... ఒకరికొకరు పొడిగింపులా శరీరాలు అతుక్కుపోయి... నేనన్నదంతా ఆమెలోకి చెదిరిపోతున్నట్టు... ఇక ఎవ్వరూ మిగలని శూన్యంలో ప్రాణమొక్కటే తనకితాను ఆనందిస్తున్నట్టు. ఆ రోజు సాయంత్రం, జనం భుజాల్ని గుద్దుకుంటూ పోయే వీధిలో, ఒక బండి దగ్గర నిలబడి ఆమె చెవిలీలు బేరం ఆడుతోంది, మధ్యలో ఒక్కోటి తీసి చెవికానించి "నప్పిందా" అని నన్ను అడుగుతోంది, అదంతా చాన్నాళ్ళు గుర్తుండిపోయే జ్ఞాపకం అవుతుందని- అది అవుతున్నప్పుడే అనిపించింది.

* * *

నాకీమధ్య కడుపులో మంట మొదలయ్యింది. ఉద్యోగంలో హడావిడి వల్ల తినాల్సిన టైమ్‌కి ఆ చుట్టుపక్కల ఏం దొరికితే అవి- దాల్చావల్ అనీ, ఫ్రైడ్ రైసనీ, సమోసాలనీ తినేస్తున్నాను. "అలా వద్దురా, ఏదో ఒకటి వండుకుని బాక్సులో పట్టుకుపో" అని చెప్పింది తను. "ఫోన్ లో చెప్పటానికేం ఎన్నయినా చెప్తావ్" అని విసుక్కున్నాను. కానీ తర్వాత కనీసం రైస్ అయినా బాక్సులో పట్టికెళ్తున్నాను, కూరలు బైట కొనుక్కుంటున్నాను.

మధ్యాహ్నం ఒక పార్కులో కూర్చుని తినేవాడ్ని. ఆ పార్కు సిటీకి మధ్యనే ఉంది కానీ చాలా పెద్ద పార్కు. చుట్టి రావటానికే అరగంట పడుతుంది. మధ్యలోకి వెళ్ళి కూర్చుంటే బయట ట్రాఫిక్ రొద కూడా వినపడదు. నేను అలవాటుగా కూర్చునే చోటు ఒకటుంది. అక్కడ్నించి ఎటు చూసినా పచ్చగా గుబుర్లే తప్పితే- పార్కు బెంచీలుకానీ, కరెంటు తీగలుకానీ, నీళ్ళ గొట్టాలుకానీ, నడిచే బాటకానీ ఏవీ కనిపించవు. ఏదో అడవిలో కాస్త తెరిపి ఉన్న చోట కూర్చున్నట్టు ఉంటుంది. మధ్యాహ్నాలు లవర్స్ తప్ప పెద్దగా ఎవరూ ఉండరు. ఆ రోజు భోజనం తినేసి, బాక్సు బేగ్‌లో పెట్టుకుని, ఊరికే గడ్డి పీక్కుంటూ కూర్చున్నాను. ఎండ చప్పున ఆగిపోయి మబ్బు పట్టేసింది. గాలి విసురుకు ఆకులు మెలిపడి గుబుర్ల మీద లేతరంగు అలలు పారుతున్నాయి. ఆకాశంలో లేతమబ్బుల పైకి ముదుర్రంగు మబ్బులు పాకుతున్నాయి. చినుకులు పడటం మొదలైంది. పెద్ద పెద్ద చినుకులు. ఓ చెట్టు కిందకి వెళ్ళి పైన కొమ్మలు దట్టంగా ఉన్న చోటు చూసుకుని నిల్చున్నాను. నన్నొక్కడ్ని చేస్తూ- చుట్టూ చినుకు తెర వాలిపోయింది. ఒక్కో రకం ఆకుల మీద ఒక్కోరకంగా చినుకుల చప్పుడు. అంతా కలిసి వాన చప్పుడు. ముఖం మీదకి చల్లగా ఆవిరి. కానీ ఎంతోసేపు లేదు. ఏదో మట్టివాసనని రెచ్చగొట్టి పోడానికన్నట్టు కాసేపు కురిసి ఆగిపోయింది. చెట్ల కింద పొడి నేల కూడా పూర్తిగా తడవలేదు. ఇందాకటి గీర ఎండ మళ్ళీ వచ్చేసింది. కాలవలు కట్టబోయిన నీళ్ళు అలాగే ఇంకిపోతున్నాయి. పైనుంచి చెట్టు చినుకుల్ని దులపరించుకుంటోంది. మళ్ళీ పచ్చిక మీదకు వచ్చి కూర్చున్నాను. ఫాంటులోంచి పిర్రలకి తడి. గడ్డి కింద చీమల కదలిక. ఉడుకుతున్న కూర మీంచి మూత తీసినట్టు ఘాటైన వాసన నేలలోంచి పైకి లేస్తోంది. వానకి గాల్లో దుమ్మంతా అణిగిపోయి వాతావరణం చాలా స్పష్టంగా ఉంది. అన్నీ వాటివాటి అసలైన రంగులతో కనిపిస్తున్నాయి. పైనున్న ఆకులు జారవిడిచే చుక్కల్ని కిందున్న ఆకులు అందుకొని, మళ్ళీ కిందకి వదిలేయటం... ఆకు అంచున పెరిగే నీటిచుక్కలో ఒక ప్రపంచం... అది రాలగానే తేలికై ఊగే ఆకు.... అక్కడ నేను ఉన్నట్టు, నాకు కళ్ళు ఉన్నట్టు, ఆ కళ్ళతో నేను చూస్తున్నట్టు అనిపించటం లేదు. దృశ్యం మాత్రం ఉందంతే, చూసేవాడెవడూ లేడు. నా పరోక్షాన్ని నేనే అనుభవిస్తున్నాను. కన్నీళ్ళు తెప్పించేంత ఆనందమేదో లోపల మట్టం పెంచుకుంటూ పొంగుతోంది. అలాగే వెనక్కి వాలిపోయాను. తలకింద చేతులు పెట్టుకుని వెల్లకిలా పడుకుని చూస్తే- ఇందాకటి బూడిద రంగు మబ్బులు పక్కకి జరిగిపోతూ, వాటి అవతల్నించి, ఒక్క మబ్బుపింజా లేకుండా, ఆకాశ నీలం విప్పారుతోంది. ప్రకృతి నా ఇంద్రియాల మీద పని చేస్తున్నట్టు లేదు. ప్రకృతి ఇంద్రియాల్లో నేనొకణ్ణైపోయాను. కదిలే మబ్బు నీడల కింద ఎప్పుడు కళ్ళు వాలిపోయాయో, ఎంతసేపు నిద్రపోయానో తెలీదు- చోటు కోసం వెతుక్కుంటూ ఎవరో జంట అక్కడికి వస్తే మెలకువొచ్చింది. వాళ్ళు నన్ను చూసి వెళ్ళిపోబోతున్నారు. వాళ్ళకే ఆ చోటు వదిలేస్తున్నట్టు లేచి నడిచాను.

* * *

పెళ్ళిలో గొడవైన ఆరేడు నెలల తర్వాత తమ్ముడికి ఫోన్ చేశాను. ఎన్నిసార్లు చేసినా ఎత్తలేదు. చివరికి మర్నాడెప్పుడో ఎత్తాడు: "ఎందుకు అన్ని సార్లు చేస్తున్నావ్?".

"ఎలా ఉన్నావ్ రా?"

"ఏంటి విషయం?"

"ఊరికే మాట్లాడదామని"

"నాకేం నీతో మాట్లాడాలని లేదు."

"సారీ రా..."

"... ... ..."

"ఆ రోజెందుకో కంట్రోల్‌లో లేను."

"... ... ..."

"వేరే విషయాల మీద కోపం అలాగ నీమీదకి వచ్చేసింది"

"ఏంటిరా అంత కోపం వచ్చేసే విషయాలు నీకు? పెద్దన్నయ్యకి పెళ్ళవటమా? ఒరే, శుభమాని పెళ్ళవుతుంటే నీకేంట్రా బాధ? ఎక్కడైనా ఏమో కానీ అన్నదమ్ముల మధ్య ఈ ఈర్ష్యలూ అయ్యీ అసయ్యంగా ఉంటాయిరా."

"ఛా! నాకు వాడిమీద ఈర్ష్యెందుకూ?"

"ఏమో... నువ్వు వాడిలా అవలేకపోయేవు కాబట్టేమో.. నాకేం తెలుసు"

"అవ్వాలనుకోను కూడా. ఏవుందిరా అంత సీను-- వాడిలా ఐపోవాలని ఇదైపోటానికీ?"

"నీకు లేనిదే ఉంది. వాడు కష్టపడాల్సిన టైం‌లో కష్టపడ్డాడు. లైఫ్‌లో బాగా సెటిలయిపోయేడు. నీకది చేత కాలేదు. నాన్న దగ్గరే ముణుక్కుంటా ఉండిపోయావు. ఒరే.. అంటే అన్నానంటావ్... అసలు నీ చదువు పూర్తయింది ఎప్పుడూ, నువ్వు ఉద్యోగానికని బైటికి వెళ్ళిందెప్పుడూ? ఏం పీకావురా ఆరేళ్ళు ఇంట్లో కూర్చునీ?"

"ఒరే... నాన్న హెల్త్--"

"--ఆపరా ఇంక! వినేవోడికి చెప్పు-- నాన్న హెల్తూ, ఈ సొల్లంతాని. నీకు బయటి ప్రపంచంలోకి వెళ్ళి బతకటం అంటే భయం. అడుగేసి ఓ పని పూర్తి చేయటం చేతకాదు. కోపం వస్తే అవతలోళ్ళ మీదకి రైజైపోవటం తప్పితే ఇంకేం రాదు. కానీ నువ్వొక్కడివీ ఓ మూల కూర్చుని నేనే మోనార్క్‌ని అనుకుంటే కాదు. బయటికెళ్ళాలి, మనుషుల్లో కలవాలి, డీల్ చేయాలి, అప్పుడు తెలుస్తాది లైఫంటే ఏంటో."

"నిజంగానే దూల తీరిపోతుందిరా.."

"ఆ... మరి!"

"సర్లే... ఆ రోజు ఏదో తిక్కలో ఉన్నాను. ఎందుకో చెయ్యి లేచిపోయిందంతే అలాగ..."

"ఆ..  లేచిపోద్ది లేచిపోద్ది! తిరిగి నేను కొట్టడం నిమిషం పని..."

"ఏంటి నన్నే!"

"ఆ... ఏం భయమా మాకు? పెళ్లిలో ఎదవ రచ్చెందుకని తగ్గానంతే."

"అబ్బచా...! ఒరే నీ ప్లాష్బాఉక్ కెళ్లి గుర్తు తెచ్చుకో. నేనంటే ఉచ్చపడేది ఎదవా నీకు. నాక్కోపమొస్తే అమ్మ నిన్ను దాచేసేది గుర్తుందా?"

"అంతే.. అలా ఫ్లాష్‌బాకుల్లోనే బతుకు. ఓరే నాయనా... ముందా వెనక్కు చూసుకుంటూ బతకటం మానెయ్యరా, బాగుపడతావ్. ఇంకా మనం కొబ్బరి కొమ్మల్తోటి, కొబ్బరి పుచ్చుల్తోటి దొడ్లో క్రికెట్ ఆడే వయసులో లేము. బయట ప్రపంచంలోకి వచ్చేసేం. ఇప్పుడు కూడా... ఎప్పుడు నోరిప్పినా నీకదే గోల... ఆ చిన్నప్పుడూ, ఆ తాతయ్య ఇంటి దగ్గరా, ఆ అంగర సాలిపేటలోనీ, ఆ లాకుల దగ్గరా, ఆ చింతలూరు తీర్థంలోనా... ఇప్పుడికీ అయ్యే కబుర్లయితే ఎలాగరా? ఎదిగిపోయాం మనమింక..."

"ఏం ఎదగటమోరా.. నచ్చట్లేదు"

"తప్పదు మరి. ఒరే నా మాటిని.. ఏదోలా కష్టపడి.. ఎక్కడో చోట సెటిలవ్వరా. ఆ తర్వాత నీకూ ఎవరో అమ్మాయి దొరుకుద్ది, పిల్లలొస్తారు... తర్వాత అన్నీ అయ్యే సెట్రయిటైపోతాయి. ఆళ్ళే చెప్తారు నీకు ఏం చెయ్యాలో!"

"అన్నీ భలే చెప్తావురా. పిచ్చ క్లారిటీయే నీకూ?"

"చెప్పించుకోటానికి పెద్దోడికి నీకు సిగ్గులేనప్పుడు నాకేం ఎన్నయినా చెప్తాను."

"సరేగానీ... ఏరా.. గట్టిగా తగిలిందా?"

"ఈసారొచ్చినప్పుడు చూపిస్తారా... అందుకే, ఇక్కడ కిక్ బాక్సింగ్ క్లాసులో కూడా జాయినయ్యా... నిన్ను చితగ్గొట్టేద్దామనే!"

"అబ్బో అవి కూడా నేర్పిస్తారేంటి మీ కాలేజిలో"

"యూనివర్శిటీరా... అన్నీ ఉంటాయిక్కడ."

"నీదే బావుందిరా ఎంచక్కానీ"

"ఆ.. ఇప్పుడేడు. అప్పుడేమో నాన్న చదవరా బాబా అంటూ కాళ్ళట్టుకున్నా చదివేవోడివి కాదు"

"పుస్తకం తెరిస్తే చాలు నిద్ర వచ్చేసేదెహె. అయ్యేంటయ్యీ...? ఆ..! ఎంసెట్ బుక్స్ రా నాయనా! డిక్షనరీల్లా ఉండేవి ఒక్కోటీ..."

"ఇంక చాలాపు... నాకు క్లాసు టైమైపోతుంది. నిన్ను క్షమించేసేన్లేగానీ.. పెట్టేయి ఫోను."

"అమ్మనీ!"

వాడు నవ్వుతానే ఫోన్ పెట్టేశాడు. నాకూ సంతోషంగా అనిపించింది. వాడితో మాట్లాడుతుంటే మధ్యలో నోటిదాకా వచ్చింది- వాడికి నా పరిస్థితీ ఇబ్బందీ అంతా చెప్పేసుకుందామని! మళ్ళీ నాకే అనిపించింది- చిన్నోడు, చదువుకునేవోడు, వాడ్ని కంగారు పెట్టడం ఎందుకలెమ్మని. అయినా అంత ఇబ్బందిగా కూడా ఏం లేదిప్పుడు. మెల్లగా అలవాటు పడిపోతున్నాను.

*

బొమ్మ: బి. కిరణ్ కుమారి

'రస్తా' మేగజైన్‌లో ప్రచురితం